با گسترش استفاده از برنامه‌های موبایلی، سایت‌ها و به طور کلی فضای مجازی، قراردادهای استخدام برنامه‌نویس، تولید و توسعه‌ی انواع نرم‌افزار یا طراحی سایت‌ها نیز رو به رشد نهاده‌اند. این قرارداد‌ها معمولا از طرف صاحبان کسب‌و‌کار یا تجارت، با برنامه‌نویسان منعقد می‌شوند و ضمن آن قرارداد، یا برنامه‌نویس به عنوان کارمند شرکت استخدام می‌شود و یا از برنامه‌نویس درخواست می‌شود که صرفا اپلیکیشن مورد نظر یا سایت خاصی را طراحی و پیاده سازی نماید. در هر دو نوع قراردادهای مورد اشاره، بحث مالکیت نرم‌افزار نکته‌ای چالش‌بر‌انگیز است.
موارد بسیاری وجود دارد که بین برنامه‌نویس و سفارش‌دهنده در خصوص مالکیت کدها یا نرم‌افزار تولید شده اختلاف پیدا شده است. در این نوشته به بیان نقطه نظر قانون‌گذار در این‌باره می‌پردازیم:
قانون حمایت از حقوق پدید‌آورندگان نرم افزارهای رایانه‌ای، مصوب سال 1379، قانون استنادی ما در این متن خواهد بود. در قانون فوق، از جمله، در مورد روابط میان سفارش‌دهنده و پدیدآورنده نرم‌افزار (برنامه‌نویس) صحبت شده است.
اگر پدیدآوردن نرم افزار ناشی از استخدام یا قرارداد باشد، حقوق مادی نرم‌افزار و حق تغییر و توسعه آن اصولا متعلق به استخدام کننده یا کارفرما است.
حالت پیش‌بینی شده در قانون، ناظر به مورد غالب بوده و در نتیجه طرفین می‌توانند با توافق خود در قرارداد، حالتی دیگر را حاکم بر روابط قراردادی خود نمایند. به بیان دیگر در صورتی که طرفین در خصوص مالکیت نرم‌افزار ایجاد شده در قرارداد سکوت کنند و حالتی را پیش‌بینی ننمایند، در صورت اختلاف بین طرفین در خصوص مالکیت نرم‌افزار، فرض قانونی آن است که نرم‌افزار متعلق به سفارش‌دهنده خواهد بود.
طرفین می‌توانند توافق نمایند که حقوق مادی نرم‌افزار تولید شده، متعلق به پدیدآورنده آن باشد.
در موارد استخدامی، به منظور صدور گواهی ثبت نرم‌افزار، حتما باید نام پدیدآورنده توسط متقاضی ثبت به مراجع یاد شده در قانون مزبور اعلام شود.
در ایران، مدت حمایت قانون از حقوق مادی صاحبان نرم‌افزارها سی سال است، مگر اینکه برای مدت کمتر یا ترتیب محدودتری توافق شده باشد. حقوق مادی مزبور از طریق قرارداد یا به طرق دیگر برای مدت مزبور یا مدتی کمتر، قابل انتقال به غیر است.
در موارد استخدامی، در هر حال، حقوق معنوی نرم افزار متعلق به پدیدآورنده خواهد بود. مدت حمایت از حقوق معنوی صاحبان نرم‌افزار، نامحدود است و انتقال حقوق معنوی به هیچ طریق اعم از قرارداد و ارث و وصیت و غیره ممکن نیست.
نکته‌ای که نباید از خاطر فراموش کرد آن است که همیشه باید نوع رابطه قراردادی افراد را مدنظر قرار داد. گاه قرارداد، تفاهم‌نامه هم‌بنیان‌گذاران است و پدیدآورنده نرم افزار برای تیم، نرم افزار را ایجاد می‌کند با این شرط که خود نیز جزو تیم کارآفرین بوده و حقوق ناشی از نرم افزار متعلق به تیم باشد. در این حالت رابطه استخدامی شکل نگرفته است، بلکه مالک اصلی، پدیدآورنده نرم‌افزار بوده و طی توافقی که در قرارداد هم‌بنیان‌گذاران ایجاد می‌شود، وی متعهد می‌شود که تمام حقوق مادی مربوط به نرم‌افزار را به تیم یا شرکت منتقل نماید. پس در هر مورد باید بررسی دقیق صورت گیرد تا نحوه تعامل پدیدآورنده نرم‌افزار با طرف قرارداد روشن شود.
