آورده نامحسوس استارتآپها در شرکت:
اغلب مواقع بنیانگذاران استارتآپها جز دانش فنی و یا دارایی فکری مانند:
اختراع، علامتتجاری، طرحصنعتی و داراییهایی که تحت کپیرایت قابل حمایت است چون نرمافزارها، قالبها و کدها و یا سایر داراییها نامحسوس همچون کاربران و لیست مشتریان و… آوردهی دیگری ندارند.
آیا این داراییها میتواند جزء آورده استارتآپ در شرکت منظور گردد و به ثبت برسد؟
هنگام تاسیس و ثبت شرکت به انواع شرکتهای تجاری موجود در قانون ایران، نحوه شناسایی و برآورد این داراییها متفاوت است.
معمولا سرمایهگذاران به عنوان حامی مالی و معنوی، سرمایه نقدی شرکت را هنگام ثبت تامین میکنند و با توجه به میزان حمایت و ارزش تجاری استارتآپ میان خود تقسیم سهام مینمایند.
اما آوردههای غیرنقدی استارتآپ که ارزش واقعی این شرکت را تعیین میکند چه وضعیتی دارد؟
معمولا دامنه، نرم افزار، اختراع، طرح ها و… پیش از تاسیس شرکت با نام اشخاص به ثبت میرسد و با توافق سهامداران جز دارایی شرکت قلمداد میشود اما در عمل مالکیت این داراییها به نام شرکت منتقل نمیگردد و همچنان در اختیار مدیران استارتآپی باقی میماند.
این مساله زمانی منجر به بروز مشکل میگردد که سهامداران در هنگام نقل و انتقالسهام یا خروج از شرکت به اختلاف برخورد نمایند.
دو راه حل برای این مساله متصور است:
راه اول: میتوان برخی داراییهای نامحسوس و غیرنقد استارتآپها را از طریق کارشناسی ارزیابی و قیمتگذاری نمود و همچون آورده نقد در سرمایه شرکت منظور نمود.
(همانطور که تاکید شد برخی از این داراییها قابل ارزشگذاری است)
راه دوم: آنکه با انعقاد تفاهمنامهایی، مدیران استارتآپی را متعهد نمود در قبال آورده نقدی سرمایهگذار، علاوه بر انتقال سهام شرکت، در داراییهای نامحسوس شرکت که به ثبت نرسیده است شریک نموده و بدون اجازه سایر شرکا حق تصمیمگیری در خصوص نقل و انتقال اینگونه آوردهها یا بهرهبرداری شخصی را از خود سلب نماید.
درهرحال میتوان چنین برداشتی نمود که داراییهای نامحسوس استارتآپها متعلق به شرکت است و بنیانگذاران نمیتوانند به عنوان دارایی شخصی از آن بهرهبرداری نمایند یا اقدام به واگذاری و تصرف آن نمایند.
اما از آنجا که اثبات تعلق داراییهای نامحسوس به شرکت تا حدودی دشوار است بهترین راه حل انعقاد قرارداد در این خصوص است.