کلاهبرداری

در سالهای اخیر به دلیل رشد چشم گیر جرایم مالی، توجه به این جرایم و شناخت آنها و چگونگی برخورد و جلوگیری از آنها  اهمیت زیادی پیدا کرده است. کلاهبرداری یکی از بارزترین نمونه های جرایم مالی است که در بین مردم به گونه ای رواج یافته که گاهی حتی شناخت این گونه اعمال  به عنوان جرم، کاری سخت و پیچیده است و با توجه به این شرایط برای اینکه گرفتار چنین جرایمی نشوید پیشنهاد داریم مقاله ی پیش رو را مطالعه فرمایید و در صورت نیاز با وکلای مجرب دادپرداز ارتباط برقرار کنید.

کلاهبرداری چیست؟

کلاهبرداری یک جرم مالی است به این معنا که اموال شما هدف اول مجرم می باشد و اوصافی مانند شخصیت و مقام و اعتبار شما در رسیدن مجرم به هدفش بسیار موثراست.

با توجه به عنوان این جرم می توان فهمید که نوعی تقلب و کلاه برداشتن در این جرم مدنظر است، به همین دلیل کلاهبرداری نام گذاری شده، یعنی مجرم برای دست یابی به اموال شما باید تقلب و دسیسه ای را بکار برد تا بتواند این اموال را از دسترس شما خارج کرده و در اختیار خود قرار دهد. 

کلاه برداری جرم مرکب است؟

در تقسیم بندی جرایم، کلاهبرداری به عنوان یک جرم مرکب شناخته می شود، یعنی مجموعه  ای از اعمال و رفتار مجرم که ویژگی تقلب در آنها نهفته است و  موجب می شود شما اموالتان را از دست داده تا در تصاحب مجرم قرارگیرد.

نمونه هایی از جرم کلاهبرداری که امروزه بیشتر به چشم می خورند عبارتند از: انتقال مال غیر، معامله معارض(منظور فروش یک ملک به چند نفر است)، صدور چک های تقلبی، جعل اسم و عنوان و تحصیل مال از دیگران بوسیله این اعمال و … .

مشاوره تلفنی حقوقی با وکیل

مشاوره حقوقی آنلاین رایگان  لیست وکلای متخصص 

چگونه کلاهبرداری را تشخیص دهیم؟

 همانطور که بیان شد کلاهبرداری جرمی است مبتنی بر تقلب، اگر معنای دقیق تقلب را درک کنیم می توانیم مصادیق این جرم را نیز به خوبی تشخیص دهیم.

تقلب یعنی قلب( دگرگونی ) واقعیت، امر درستی را غلط جلوه دادن یا امر نادرستی را صحیح جلوه دادن، بنابراین اگر در معاملات و راوبط مالی یا کاری خود با دیگران، شخصی با استفاده از تقلب، مالی را از دسترس شما خارج کرده باشد می تواند تحت پیگرد قانونی قرار گیرد.

البته ذکر این نکته مهم است که اجزای تشکیل دهنده ی جرم کلاهبرداری صرفا با تقلب محقق نمی شوند بلکه شروط و اجزای دیگری نیز وجود دارند که به بررسی تخصصی تری نیاز دارند ولی در تشخیص کلاهبرداری مهمترین چیزی که شما را کمک می‌کند استفاده ی فرد از اعمال متقلبانه است.

لزوم وجود نفع برای کلاهبردار 

 این نکته مهم است که در کلاهبرداری لزوما باید شخص مجرم از اعمال خود نفعی ببرد، یعنی صرف اعمال متقلبانه بدون نفع مالی برای مجرم حتی اگر موجب ضرر دیدن دیگری بشود نمی تواند جرم کلاهبرداری را محقق کند هرچند شاید جرایم دیگری تحقق یافته باشند. 

مجازات کلاهبرداری

مجازات کلاهبرداری بر اساس اینکه چه کسی و تحت چه شرایطی آن را انجام داده است متفاوت بوده ولی علاوه بر رد مال در همه ی آنها، مجازات حبس نیز در این مجازات ها که  بین 1 الی 10 سال متغیر است وجود دارند.

اگر مرتکب از مستخدمان دولت باشد انفصال دائم یا ابد از اشتغال دولتی نیز برای شخص مرتکب در نظر گرفته شده است.

کلاهبرداری و جرایم مرتبط

همانطور که بیان شد کلاهبرداری از دسته جرایم مالی است، یعنی هدف آن بدست آوردن مال از راه هایی نامشروع همچون تقلب و نیرنگ است.

حال جرایم مالی دیگری نیز وجود دارند که با کلاهبرداری ارتباط تنگاتنگی داشته و تشخیص هرکدام برای رسیدگی به جرم و مجازات آن عمل مجرمانه مهم خواهد بود.

در اینجا به بررسی دو نوع از مهمترین آنها می پردازیم، این جرایم عبارتند از: خیانت در امانت، تحصیل مال از طریق نامشروع. 

1- خیانت در امانت

این جرم تشابه های بسیاری با کلاهبرداری داشته واکثر مردم نمی توانند این دو را از یکدیگر تفکیک نمایند، دلیل آن نیز واضح است زیرا تشخیص ابن دو از یکدیگر نیاز به موشکافی های تخصصی دارد و برای اینکه شما بهتر بتوانید در این زمینه عمل کنید شما را به خواندن دیگر مقالات مرتبط با جرایم مالی هدایت می نماییم و در صورت نیاز می توانید از کارشناسان مجرب ما در این زمینه مشورت بگیرید.

مهمترین تفاوتی که جرم خیانت در امانت با دیگر جرایم مالی دارد این است که همانند عنوان آن یک رابطه امانی بین طرفین برقرار بوده و یکی از طرفین از این رابطه ی امانی بر خلاف حق استفاده کرده است یعنی مالی را به نفع خود مورد استفاده، تصاحب یا تلف قرار داده است.

حتی اگر این سواستفاده از طریق تقلب باشد نیز جرم خیانت در امانت رخ می دهد زیرا چگونگی آن اهمیت ندارد بلکه این رابطه ی امانی است که خصیصه ی مهم این جرم را تشکیل می دهد و آن را از دیگر جرایم تفکیک می کند.

طبق آن چیزی که گفته شد اگر در عقود امانی مانند ودیعه و عاریه یا عقودی که در آن رابطه بطور موقت یا طبق شرایط خاصی امانی است،  یکی از طرفین از این رابطه ی امانی به نفع خود استفاده ای بکند بر خلاف حق، مرتکب جرم خیانت در امانت شده است، برای مثال اگر شخصی اموال خود را به دیگری اجاره داده باشد و آن شخص اموال مذکور را بدون اجازه مالک بفروشد یا اجاره دهد یا تلف کند جرم خیانت در امانت رخ داده است. 

تفاوت جرم خیانت در امانت و کلاهبرداری

آنچه در جرم خیانت در امانت مهم است این است که در این جرم نیازی نیست مجرم نفع یا استفاده ای از عمل خود ببرد، همانطور که مشاهده کردید تلف کردن مال دیگران نفعی را در برندارد بلکه ضرر دیدن طرف دیگر رابطه امانی است که مهم است و این ضرر مدنظر است در صورتی که در جرم کلاهبرداری شخص مجرم باید نفعی از اعمال متقلبانه خود ببرد یا مالی را برای خود تصاحب کند و بطور کلی اعمالی که صورت می دهد عایدی برای او داشته باشد. 

2- تحصیل مال از طریق نامشروع

این جرم گستره ی وسیعی از جرایم را دربرمی گیرد، تحصیل مال از طریق نامشروع عنوان عامی است که هرجا قانونگذار برای اعمالی که صورت گرفته جرم انگاری خاصی نکرده باشد و این اعمال به تصاحب اموال دیگران از طریق غیر قانونی منجر شود، می توان به این جرم متوسل شد و آن را راهگشا دانست.

یعنی اگر به عنوان مثال کلاهبرداری جرم انگاری نشده بود می توانستیم به این جرم متوسل شویم و مجازات تحصیل مال از طریق نامشروع را بر آن بار کنیم.

این جرم انگاری به گونه ایست که خلا قانونی جرایم مالی ای که بسیار پرتعداد هستند را پر کند و بیان می کند هرگونه تحصیل مال از طریق غیر قانونی و غیر مشروع جرم است.

تفاوت جرم کلاهبرداری و تحصیل مال از طریق نامشروع

در این جرم نیز همانند کلاهبرداری مهم است که شخص مجرم نفع مالی از اعمال خود ببرد، با این تفاوت که حتما باید تحصیل مال صورت بگیرد، برای مثال اگر شخصی مالی را که متعلق به دیگری است به روش غیر قانونی تصاحب کند، چون تصاحب نوعی برخورد مالکانه با مال دیگران است او مرتکب جرم تحصیل مال از طریق نامشروع شده است هرچند نه آن را بفروشد و نه عمل مجرمانه دیگری صورت دهد.

نحوه و مرجع شکایت از جرم کلاهبرداری

شاکی پس از تنظیم شکایت تحت عنوان کلاهبرداری باید به دادسرای محل وقوع جرم ( جایی که اموال وی برده شده است ) مراجعه نماید با طرح شکایت در دادسرا پرونده باید به نظر معاون دادستان برسد.

معاون دادستان با بررسی شکوائیه پرونده را به شاکی می دهد که تمبر باطل نماید. بعد از ابطال تمبر توسط شاکی پرونده برای یک سری تحقیقات مقدماتی و گرفتن اظهارات شاکی، تحقیق از شهود معرفی شده به کلانتری محل وقوع جرم ارجاع می شود.

کلانتری ملزم است دستورات لازمه و محوله را در مدت معینی انجام و پرونده را به دادسرا عودت دهد بعد از ارجاع پرونده و ثبت آن، پرونده به شعبه ارجاع می شود.

محل شکایت جرم کلاهبرداری

بسیاری از اشخاص تصور می کنند که برای شکایت کلاهبرداری باید به دادسرای محلی که متهم در آن زندگی می کند مراجعه نمایند در حالی که اینطور نیست باید بدانید در خصوص جرائم کیفری متهم در دادگاهی محاکمه می شود که جرم در حوزه آن واقع شده است.

محل وقوع جرم کلاهبرداری جایی است که اموال شخص در آن برده شده است. 

مشاوره تلفنی حقوقی با وکیل

مشاوره حقوقی آنلاین رایگان  لیست وکلای متخصص