چگونه مسئله حقوقی‌ام را حل کنم؟

پیگیری و رسیدن به نتیجه مطلوب در یک مسئله حقوقی کار دشواری است. 

اگر وکیل یا حقوقدان متخصص و مجربی در موضوعی که با آن روبرو شده‌اید نباشید و یا تجربه قبلی کاملی در خصوص مواجهه با این چالش نداشته باشید، از فضایی پر از ابهام شروع خواهید کرد.

این راهنمای حقوقی به شما کمک می کند تا بدانید از کجا باید شروع کنید، چطور باید راجع به چالشی که پیش رو دارید تحقیق کنید و چگونه از کمک وکلای مجرب برای خروج از این چالش و رسیدن به نتیجه مطلوب، بهره مند شوید.

قدم اول: مسئله حقوقی‌تان را تعریف کنید.

در اولین قدم بایستی بتوانید مسئله حقوقی‌تان را به درستی تعریف کنید. در ادامه سوالات اصلی که باید برای شناخت درست مسئله‌تان به آنها پاسخ بدهید، بررسی می کنیم.

1- آیا واقعا با یک مسئله حقوقی روبرو هستید؟

در ابتدا شما بایستی بدانید که آیا مسئله ای که با آن مواجه‌اید واقعا یک مسئله حقوقی است یا صرفا مشکلی است که با گفتگو قابل حل است.

گاهی اوقات ممکن است مسئله شما یک مسئله شخصی قلمداد شود و نیاز به پیگیری حقوقی و قضایی نداشته باشد. دانستن این مسئله به شما کمک می کند در وقت و زمانتان صرفه جویی کنید و به نحو مقتضی نسبت به حل آن مشکل اقدام نمایید.

2- آیا می توانم شکایت کنم؟

مسئله در اینجا این است که آیا با توجه به ماهیت مسئله‌تان، شما می توانید به دادگاه مراجعه کنید و از طرف مقابل شکایت کنید؟

البته شما همیشه حق شکایت کردن از دیگران را دارید ولی سوال این است که آیا این کار مفید هست و احتمال برنده شدن شما وجود دارد یا نه؟

در بسیاری از موقعیت‌ها بهتر است به جای مراجعه به قوه قضاییه، از راهکارهای دیگری همچون میانجی‌گری و داوری استفاده کنید و تلاش کنید تا با مصالحه، مسئله‌تان را حل و فصل کنید.

موارد زیر را برای پاسخ دادن به این سوال در نظر بگیرید:

• آیا قرارداد مکتوبی بین شما و طرف مقابل وجود دارد؟
• در صورتی که توافقنامه مکتوبی موجود نیست، آیا شما اعتقاد دارید که توافق شفاهی شفافی بین شما وجود داشته؟
• آیا می توانید نشان دهید که طرف مقابل‌ تان به تعهدات قراردادی خود عمل ننموده است؟
• آیا می توانید نشان دهید که شما به تعهداتتان عمل نموده‌اید؟
• آیا فکر می کنید شانس بالایی برای برنده شدن داشته باشید؟
• آیا این کار (پیگیری قضایی مسئله) استفاده خوبی از زمان و منابع شماست؟
• به معایب این کار (مانند زمان، پول و استرسی که به شما وارد می شود ) در مقابل مزایایی که دارد (مانند تحقق عدالت و درآمدی که برای شما به ارمغان می‌آورد) وزن دهی کنید. 
• در صورتی که شما برنده شوید آیا طرف مقابل پول کافی دارد تا به شما بدهد؟

3- مسئله شما حقوقی است یا کیفری (مرتبط با حقوق مدنی است یا حقوق جزایی)؟

مسائل حقوقی دو دسته‌اند:

1. مسئله مرتبط با حقوق مدنی و خصوصی اشخاص.
2. مسئله مرتبط با حقوق جزا و حقوق کیفری.

به عبارت دیگر، مسئله شما یا در دسته مسائل حقوقی دسته بندی می شود یا در دسته‌ی مسائل کیفری.

در دعاوی حقوقی، هدف نهایی یک شخص، گرفتن مال از دیگری یا تعیین وضعیت یک رابطه‌ی حقوقی (مثل ازدواج و حضانت و …) است، در حالی که در دعاوی کیفری، شخص صدمه دیده یا حاکمیت، به دنبال مجازات کردن شخص مجرم (مثل حبس، شلاق، اعدام، جریمه نقدی و …) هستند.

4- آیا مسئله شما به قوانین اداری، شهرداری یا محلی مرتبط نیست؟

در صورت مواجهه با ادارات و سازمان‌های دولتی و یا سازمان‌های محلی (مانند شهرداری‌ها )، با قوانین متفاوتی روبرو خواهید شد.

در جستجوهایتان سعی کنید در خصوص قوانین این سازمان‌ها اطلاعات کافی به دست بیاورید.

5- دعوای حقوقی شما در کدام دادگاه بررسی خواهد شد؟

مطمئن شوید که می دانید مسئله حقوقی شما در کدام مرجع قضایی بررسی خواهد شد؟ متناسب با موضوع و میزان پیچیدگی، پرونده شما ممکن است در دادسرا، دادگاه عمومی، دادگاه انقلاب، دادگاه نظامی، دیوان عدالت اداری، دیوان عالی کشور، نهادهای شبه قضایی، شورای حل اختلاف یا مراجع دیگر بررسی شود.

5- مسئله شما ذیل کدام حوزه‌های فعالیت حقوقی قرار می گیرد؟

بهترین روش برای جستجو راجع به مسئله حقوقی که با آن مواجه شدید این است که از دسته بندی سطح بالاتری که موضوع‌تان ذیل آن طبقه بندی می شود شروع کنید.

به این ترتیب شما می توانید وکلایی که در آن موضوعات تخصص و تجربه قبلی دارند و آنها را به عنوان حوزه فعالیت خود انتخاب کرده‌اند راحت تر پیدا کنید.

برخی از حوزه‌های فعالیت شناخته شده و معمول‌تر وکلا عبارتند از حقوق شرکت‌ها، حقوق جزایی، حقوق ملکی، حقوق استخدامی، حقوق خانواده و حقوق اداری.

پیدا کردن مرتبط‌ترین حوزه فعالیت گاهی مشکل است. ممکن است مساله شما ذیل چند موضوع حقوقی مختلف قرار بگیرد.

با ثبت پرسش یا درخواست در دادپرداز، ما مرتبط‌ترین موضوعات و حوزه های فعالیت حقوقی مربوط به مساله شما را انتخاب و به شما اعلام خواهیم کرد.

قدم دوم: در مورد مسئله حقوقی‌تان تحقیق کنید.

بعد از اینکه مسئله حقوقی‌تان را تعریف کردید، می توانید جستجوی آنلاین‌ را آغاز کنید. می‌توانید تحقیقات را با شکستن مسئله به تمام واقعیت‌های آن شروع کنید.

این فرآیند به شما کمک می کند تا کلیدواژه های مهمی که می توانید جستجو را با آنها شروع کنید، پیدا کنید.

واقعیت‌ها چه چیزهایی هستند؟

بسیاری از وکلا وقتی در مورد یک مسئله حقوقی تحقیق می کنند، برای رسیدن به واقعیت‌ها از یک روش پژوهش حقوقی شناخته شده که با عنوان TARP (Thing-cause of Action-Relief sought – Person/Parties) شناخته می‌شود استفاده می‌کنند.

1. موضوع اصلی: با موضوع اصلی شروع کنید. موضوع اصلی می تواند یک مورد مثلا طلاق یا موارد متعدد مثلا طلاق به علاوه حضانت فرزند باشد. 
2. علت عمل: حق شما بر اساس قانون چطور تضییع شده است؟ مواردی مانند قصور یا غفلت، تعدی از قرارداد،‌ کلاه برداری یا تهمت از جمله علل اعمال هستند.
3. نتیجه مطلوب: چه شرایط یا نتایجی شما را راضی خواهد کرد؟ پرداخت مالی یا تامین هزینه های مرتبط با یک مسئله،جراحت یا ناراحتی می تواند نتیجه مطلوب شما باشد. یا محکوم کردن یک نفر به پرداخت جریمه یا حبس و یا هر چیز دیگر.
4. افراد/اطراف درگیر: افراد درگیر در اختلاف چه کسانی هستند؟ نقش هر کس چیست؟ ارتباط آنها با یکدیگر چگونه است؟ به عنوان مثال: کارفرما-کارمند یا کارگر، پدر-فرزند و یا همسایه با همسایه.

حالا که فهمیدید مسئله حقوقی‌تان چیست و در چه دسته بندی‌هایی قرار دارد و واقعیات اساسی چه چیزهایی هستند، آماده حل کردن معمای حقوقی‌تان هستید.

چطور به صورت آنلاین در مورد مسئله حقوقی مورد نظرم تحقیق کنم؟

شما می توانید با جستجو در لیست پرسش و پاسخ های حقوقی دادپرداز و همین طور مقالات و راهنماهای حقوقی دادپرداز، با مسیر پیش روی‌تان آشنا شوید.

علاوه بر این می توانید در سرویس دستور پایگاه اطلاعات و قوانین کشور  به کلیه قوانین دسترسی و امکان جستجو در آن‌ها را داشته باشید.

مشاوره تلفنی دادپرداز

به جای صرف ساعت‌ها تحقیق و مطالعه می توانید با یک مشاوره تلفنی ۲۰ دقیقه‌ای، دید نسبتا کاملی از مسئله حقوقی‌تان پیدا کنید. در طی این ۲۰ دقیقه وکیل به شما کمک می کند تا پاسخ سوالات زیر را داشته باشید:

1. موضوعی که من با آن مواجه هستم چیست؟
2. راهکارهای پیش روی من چه چیزهایی هستند؟
3. هزینه و زمان هر کدام از راهکارهای پیش روی من چگونه است؟
4. چقدر شانس پیروزی دارم؟

قدم سوم: مساله حقوقی‌تان را حل کنید.

حل مسائل حقوقی در شکل‌های مختلفی اتفاق می افتد. بعد از انجام تحقیقات، ممکن است تصمیم بگیرید انجام کار را خودتان بر عهده بگیرید یا شاید حتی به این نتیجه برسید که این کار ارزش دنبال کردن را ندارد.

یا شاید قبل از اینکه بخواهید کاری انجام دهید نیاز به شفاف‌سازی و مشاوره حقوقی بیشتری داشته باشید. و یا اینکه متقاعد شده‌اید که نیاز دارید تا به سرعت یک وکیل برای انجام کار حقوقی‌تان استخدام کنید.

شما گزینه های مختلفی پیش رو دارید:

آیا می توانم خودم این کار را به پیش ببرم؟

بله می توانید. هر چند به شدت توصیه می شود قبل از هر اقدامی حتما از یک وکیل مشاوره بگیرید.

واقعیت این است که شما نمی دانید که چه چیزهایی را نمی دانید و البته این موضوع، در فضای پیچیده حقوقی کاملا طبیعی است.

حتی یک گفتگوی تلفنی با وکیل به شما بینشی برای دانستن اینکه بدانید چطور با آسودگی خاطر به پیش بروید خواهد داد.

اگر می خواهید خودتان کار حقوقی‌تان را انجام دهید، تحقیقاتتان را کامل کنید و با برنامه به پیش بروید.

اگر نیاز به مشاوره حقوقی پیدا کردید این را در نظر داشته باشید که برخی از وکلا مشاوره اولیه رایگان ارائه می دهند. این جلسات مشاوره برای این است که شما و وکیل هم را بیشتر بشناسید و وکیل معمولا برای درک این مساله که آیا پرونده شما قابل پیگیری هست یا نه استفاده می کند.

اگر من یک وکیل استخدام کنم باید انتظار چه چیزی داشته باشم؟

وقتی یک وکیل استخدام می کنید، کسی را استخدام کرده‌اید که نماینده شما باشد.

بسته به مسئله‌تان، وکیل ممکن است نماینده شما در یک دعوای قضایی در دادگاه و یا در فرآیند میانجی‌گری یا داوری باشد و یا اینکه اسناد حقوقی-قضایی مختلفی را برای شما تهیه، بازبینی، ثبت یا در جریان بیندازند.

مهم تر از این‌ها، وکیل به شما مشاوره می دهد، به صورت فعالانه در جهت منافع شما کار می کند، و مشکلاتی را که شما نمی بینید برای شما پیش بینی می کند.

اگر تصمیم گرفتید یک وکیل استخدام کنید، راهنمای انتخاب وکیل خوب می تواند به شما کمک کند. 

 حق گرفتنی است. ولی گرفتن حق همیشه کار آسانی نیست. ممکن است پیگیری و به نتیجه رساندن یک مسئله حقوقی کار دشواری به نظر برسد، ولی با کمی کار بیشتر، شما به درک بهتری از اینکه باید چه کنید و چه طور اقدام کنید دست خواهید یافت.

در یک مشاوره حقوقی پاسخ چه پرسش‌هایی را باید به دست بیاورم؟

1. مسئله‌ام حقوقی یا کیفری هست؟
2. آیا شانس برنده شدن دارم؟
3. آیا این مسئله ارزش پیگیری دارد؟
4. چه راه حل‌هایی وجود دارد؟
5. هزینه راه حل‌ها چقدر می شود؟
6. چقدر زمان برای رسیدن به نتیجه لازم هست؟
7. آیا می‌توانم خودم انجام دهم؟
8. انتظارم از وکیلم چه باشد؟