احتمالا برای شما هم این سوال پیش آمده که آیا صدای ضبط شده مکالمه تلفنی یا صدایی که ضبط کردهام را میتوانم در دادگاه برای اثبات ادعای خود به عنوان مدرک استفاده کنم، همچنین آیا ضبط صدا جرم است؟

همچنین بخوانید: وکیل کیفری چه اقداماتی در دفاع از متهم میتواند انجام دهد؟
حفظ حریم شخصی – خصوصی افراد و رعایت اسرار و اطلاعات آنان، نظیر مکاتبات شخصی،داده های الکترونیکی در قالب ایمیل و امثال آن، مذاکرات شفاهی و مکالمات تلفنی از مصادیق بارز حقوق اساسی شهروندان است.
اهمیت این موضوع از حیث اجتماعی و اخلاقی ابتدا در اصل 25 قانون اساسی و پس از آن جهت تکریم و پاسداشت، در قوانین موضوعه ذکر شده و بعضاً جرم انگاری (جرم تلقی نمودن توسط قانونگذار ) شده است.
در این نوشتار به بررسی عناصر قانونی و مادی ضبط صدای اشخاص پرداخته و مشخص میکنیم ضبط صدای اشخاص در چه حالتی توسط قانون گذار جرم محسوب میشود.
حفظ حریم شخصی در قانون اساسی
قانون اساسی، به لحاظ درجه اهمیت و استناد، مادر تمامی قوانین است و هیچ گاه مصوبه، قانون یا مقررهای نباید با موازین آن مغایرت داشته باشد.
اهمیت حریم خصوصی و پاسداشت آن در این قانون به شرح زیر است:
بازرسی و نرساندن نامهها، ضبط و فاش کردن مکالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلکس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هرگونه تجسس ممنوع است مگر به حکم قانون.
اصل بیست و پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
طبق تفسیری که توسط حقوق دانان و قانونگذار ارائه شده و مبنای وضع سایر قوانین و مقررات در این زمینه می باشد، صِرف ضبط صدا، ممنوع نیست، بلکه چنانچه با انتشار آن بدون رضایت طرف مقابل همراه بوده و یا علیه وی استفاده گردد، جرم تلقی می شود.
آیا ضبط صدا توسط افراد عادی جرم است؟
برخی افراد به واسطه شغلی که دارند اقتضای کارشان ضبط مکالمه طرف مقابل است.
مثلا روزنامه نگاران و خبرنگاران که در پی مصاحبه با اشخاص هستند غالبا باید از وسیله ضبط صدا یا مکالمات استفاده کنند.
در میان وکلا هم برخی برای اینکه نکاتی فراموش نشود ممکن است صدای موکل را ضبط کنند.
یا در تماس با خیلی از مؤسسات خصوصی و دولتی در ابتدای برقراری ارتباط اعلام میکنند این گفتگو برای مقاصد آموزشی و نظارتی ضبط میشود.
علی رغم تاکید شدید قانون اساسی بر حفظ حریم شخصی افراد، صِرف ضبط صدا، برای افراد عادی جرم انگاری نشده است.
به عبارت روانتر، نمیتوان شخصی را به اتهام ضبط صدا در دادگاه متهم کرد، مگر اینکه از صدای ضبط شده، علیه شخص استفاده کرده به طوری که آبرو و حیثیت وی را خدشهدار نماید یا موجبات ضرر به وی را فراهم سازد.
لذا در صورت سوء استفاده از مطالب ضبط شده توسط هر یک از طرفین، اگر این سوء استفاده منطبق با سایر عناوین مجرمانه مثل توهین، تهمت، افترا، قذف، اخاذی و… باشد میتواند دارای مسئولیت کیفری شود.
اما صرف ضبط مکالمه و یا گفتار رد و بدل شده توسط اشخاص حاضر در آن، فاقد هرگونه وصف مجرمانه است و هیچ گونه رویه قضایی نیز مبنی بر مجرمانه بودن صرف ضبط مکالمات شخصی وجود ندارد.
جرم انگاری ضبط صدا توسط مأمورین و کارکنان دولتی
به موجب قانون مجازات اسلامی، هر یک از مستخدمین و مأمورین دولتی، مراسلات یا مخابرات یا مکالمات تلفنی اشخاص را در غیر مواردی که قانون اجازه داده حسب مورد مفتوح یا توقیف یا معدوم یا بازرسی یا ضبط یا استراق سمع نماید یا بدون اجازهی صاحبان آنها مطالب آنها را افشاء نماید به حبس از یک سال تاسه سال و یا جزای نقدی از شش تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
نکته :اداره حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی مورخ ۱۶/۸/۱۳۷۷ در این مورد چنین نظر داده است:
ضبط کردن یا استراق سمع مذاکرات تلفنی توسط مستخدمان و ماموران دولتی جرم و مشمول ماده ۸۵۲ قانون مجازات اسلامی است، لکن چنانچه شخص ثالثی که مرتکب اعمال مذکور شده از مستخدمان و ماموران دولتی نباشد قابل تعقیب کیفری نیست مگر اینکه ارتکاب اعمال مذکور، مستلزم مزاحمت تلفنی (مشمول ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی) یا استفاده غیرمجاز از تلفن (مشمول ماده ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی) باشد که در این صورت به جهات اخیرالذکر قابل تعقیب کیفری خواهد بود.
آیا صدای ضبط شده می تواند مستند صدور حکم و به عنوان دلیل به دادگاه ارائه شود؟
استفاده از صدای ضبط شده اشخاص به عنوان مدرک در دادگاه فاقد اعتبار است، زیرا ارائه ادلهای که از طریق غیرقانونی به دست آمده باشد مورد قبول نیست.
اما ارائهکننده صدای ضبط شده اشخاص در مراجع رسمی و دادگاه، طبق قانون اساسی و ماده ۵۸۲ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵، قابل تعقیب کیفری است.بنابراین ضبط صدا و انتشار آن به صورت غیرقانونی و در صورتی که علیه فرد باشد مورد قبول دادگاه نیست و ادله قانونی به حساب نمیآید.
نکته: چنانچه صدای ضبط شده چه در مکالمه تلفنی و غیر آن، متضمن اقرار شخص علیه خودش باشد (مثلا فرد بگوید من به تو دو میلیون تومان بدهکارم) و فرد مقابل از ضبط شدن صدای خود مطلع نباشد، اقرار قانونی محسوب نمی گردد و از درجه اعتبار ساقط است.
هرچند چنانچه مدارک و دلایل دیگری مبنی بر بدهکاری شخص موجود باشد، این اقرار، در علم قاضی موثر است و اصطلاحا تنها به عنوان یک اماره (نشانه) در نظر گرفته می شود.
اما به هیچ وجه نمی تواند مستند رای قاضی قرار گیرد.
نکات تکمیلی:
آنچه که در قانون در باب ضبط صدا جرم انگاری شده است، شنود پنهانی یا اصطلاحا استراق سمع بوده و متضمن ورود شخص ثالث به مکالمات تلفنی یا داده های اینترنتی است، نه طرفین مکالمه.
ماده582 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و همچنین ماده 3 قانون جرایم رایانه ای مقرر می دارد شنود پنهانی و کنترل مکالمات تلفنی اشخاص در غیر مواردی که قانون اجازه داده است، جرم محسوب می شود و مرتکب به حبس یا جزای نقدی محکوم خواهد شد.
کنترل تلفن افراد در مواردی که به امنیت کشور مربوط است و یا برای احقاق حقوق اشخاص به نظر قاضی ضروری تشخیص داده می شود، جایز است.
صِرف ضبط مکالمه و یا گفتار رد و بدل شده توسط اشخاص حاضر در آن، فاقد هرگونه وصف مجرمانه است و هیچ گونه رویه قضایی نیز مبنی بر مجرمانه بودن صرف ضبط مکالمات شخصی وجود ندارد.
استفاده از صدای ضبط شده اشخاص به عنوان مدرک در دادگاه فاقد اعتبار است و تنها به عنوان یک اماره (نشانه) در نظر گرفته می شود. ولی در حالت کلی ضبط صدا جرم نیست.
مشاوره حقوقی آنلاین رایگان لیست وکلای متخصص
16 دیدگاه
ضبط مخفیانه صدای افراد چه مجازاتی دارد؟
سلام
همانطور که در مقاله ذکر شد،ضبط صدا بصورت مخفیانه فی نفسه جرم نیست،بلکه در صورت سوء استفاده از آن مجازات در پی خواهد داشت.اگرچه این کار اخلاقا صحیح نیست اما در قانون مجازاتی برای آن در نظر گرفته نشده.
حکم شرعی ضبط صدا بدون اجازه چیست؟
با سلام
حکم شرعی ضبط صدای اشخاص،بسته فتاوای مراجع عظام تقلید،متغیر است.نظر غالب، عدم جواز در انجام عمل می باشد و شدیدا نهی شده است.
سلام
فردی صدای مکالمه تلفنی بین من و خودش را ضبط کرده و در اختیار دامادشان قرار داده و در پرونده کیفری علیه من از فایل صوتی استفاده شده است.
در متن رای هم به فایل صوتی اشاره شده است.
1-با این تفاسیر میتوانم علیه ایشان اقدام کنم؟
در متن مقاله آمده “اما به هیچ وجه نمی تواند مستند رای قاضی قرار گیرد.”
2- این مورد در ماده قانونی ذکر شده؟ چه قانونی؟
3- در متن ذکر شده ادله ای که به صورت غیرقانونی به دست آمده باشد مورد قبول نیست. با استناد به چه ماده قانونی ؟؟؟
4- ماده زیر هم در این مورد است. در شکوائیه باید همه مواد قانونی که به این مورد اشاره می کنند آورده شود؟
ماده ۱۷ قانون جرائم رایانه ای- هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد
با سلام
به لحاظ منطق حقوقی،مستند رای،یعنی دلایلی که قاضی با استناد به آن ها رای را صادر می کند،باید متقن و مستدل باشد و فایل های صوتی در زمره مستندات قرار نمی گیرند بلکه در لسان حقوقی، به (اماره یا امارات قضایی) تعبیر می شود که در افزایش علم قاضی موثر است.امارات قضايي همان اوضاع و احوالي است که به نظر قاضي دليل بر امري شناخته ميشود،.لذا قاضی می تواند در کنار سایر دلایل به امارات نیز توجه کرده و اشاره به آن ها در رای مانعی ندارد.
در رابطه با ضبط صدای شما،چنانچه فرد متقابل،صدا را تنها برای اقامه دعوا در صحن دادگاه ضبط نموده و علیه شما سوء استفاده نکرده است،امکان اقامه دعوا علیه ایشان منتفی است.
موفق باشید.
سلام مدوبرادر یک خواهرناتنی دارم کخواهرم پدرمرامجبور میکند قولنامه خانه راب نام دوبرادر بکندوکسی نفهمد پدر۸۵سال سن داشت وبعد امد گفت وصداش ضبط کردم ک بازور اینکارکردم برای دادگاه صدا قبول هس باتشکر
با سلام
تصمیم گیری در این خصوص با رعایت شرایط و احوالات پرونده و سایر مدارک به عهده قاضی است.اما مساله ای که روشن است تعارض دلیل و اماره یعنی سند عادی قولنامه در برابر صدای ضبط شده است که قولنامه به دلیل مستند بودن و قابلیت انتساب از قوت بیشتری برخوردار است.
همچنین طبق عمومات قواعد خرید و فروش در قانون مدنی، این معامله در زمره معاملات اضطراری قرار میگیرد که اراده شخص را در حصول رضایت از بین نمی برد؛ لذا عقد بیع به صحت واقع شده و به نظر نمی رسد صرف استناد به یک صدای ضبط شده بی اعتبار تلقی گردد، مگر دلایل و مستندات دیگری خلاف این امر را ثابت نماید.
موفق باشید.
آیا ضبط صدای حسابداران و یا کارشناسان مالی که امور فرار مالیاتی را انجام میدهند و انتشار آن بر علیه شرکت جهت اثبات فرار مالیاتی (که نوعی ضرر به درآمد دولت و حقوق عمومی مردم است) برای نشر کننده صدا جرم میتواند محسوب شود؟ و همچنین دادگاه به عنوان آماره در کنار سایر مدارک میتواند استفاده کند؟
با سلام
ضبط صدای اشخاص بدون رضایت آنان بالاخص در جلسات خصوصی هیئت مدیره و مشابه آن،جرم است،اما چنانچه ثابت شود این کار بدون سوئ نیت و برای هتک حیثیت یا آبروی اشخاص نبوده،عنصر روانی جرم یعنی قصد در ارتکاب جرم را از بین می برد.البته تمام این موارد بسته به نظر قاضی و کم و کیف جرم ارتکابی فرار مالیاتی است.در هر به جهت تبیین ذهن قاضی می تواند در دسته امارات مورد استفاده قرار بگیرد به شرط آنکه دلایل و مستندات دیگری حدوث حداقلی جرم را ثابت کند.
موید باشید.
آیا دادگاه و قاضی مدارکی مثل ضبط صدا و پیام که شامل تهدید و حرف زشت و رکیک هست را سند معتبر می داند و آیا قاضی با توجه به این اسناد اقدان به صدور رای خواهد کرد؟
آیا ضبط صدای شخصی که جرمی انجام داده و در حضور پلیس در پارکینگ آپارتمان فحاشی نموده است ، برای اثبات فحاشی ایشان جرم است؟
آیا صدای ضبط شده ارزش قضایی دارد؟
همسرم صدا من رو حین دعوا ضبط کرده آیا میشه به اون صدای ضبط شده در دادگاه استناد کند؟
آیا قاضی به اون صدای ضبط شده دعوای زن و شوهر توجه می کند؟
یک نفر صدای من را در حالی که میگفتم به شوخی با فلان شخص لوات کرده ام ضبط کرده و وویس را پخش کرده و موجب ابرو ریزی من شده است ایا میتوانم از ان فرد که مکالمات من را پخش کرده شکایت کنم و محکوم شوم یا خیر؟!؟حکم ان فرد و جزای او چیست؟؟
باسلام یک نفر دریک اداره دولتی کار خاصی داشته و بنده کارشناس رسمی پرونده بوده ام و درحالیکه داشتم با شخص مورد نظرصحبت میکردم بدون اطلاع بنده،صدای بنده روی بلندگو بوده و پخش میشده است.و بنده پشت تلفن به مخاطب خودم گفتم که کارمند اداره ازشما درخواست وجه دارد.
درحال حاضر اونها از بنده شکایت کرده اند به جرم تهمت به مامور دولت و پروانه بنده رو معلق کرده اند. وابروی بنده را بردن
ایا میتونم ازشخصی که با ایشان مکالمه میکردم و بدون اطلاع من صدای بنده را پخش کرده اند شکایت کنم؟
سلام وقت بخیر
ما جایی قرارداد خونه ای بستیم و بعد با توافق طرفین کنسل کردیم و مشاور املاک اقدام به ضبط صدای من بدون اجازه من کرده
میخوام ببینم حکم این اقا ک اقدام ب ضبط غیرقانونی کرده چیه؟