یکی از سوالات پرتکراری که این روزها ذهن بسیاری از افراد را درگیر کرده این است که آیا پرینت پیام های تلگرام ، واتس اپ و سایر شبکه های پیام رسان مستند محکمی جهت ارایه به عنوان دلیل در دادگاه محسوب می گردد؟
آیا قاضی دادگاه می تواند دستور پرینت آنها را صادر کند؟
در این مقاله به صورت اجمالی سعی می کنیم به این سوالات و سوالات پرتکرار مرتبط به آن ها پاسخ دهیم.
وضعیت ذخیره اطلاعات در تلگرام و واتس اپ
نرم افزارهای معروفی نظیر تلگرام و واتس اپ در دسته نرم افزارهایی هستند که پیام ها از جمله متون و عکس ها با رمزنگاری های خاص ذخیره می شوند و از امنیت بالایی برخوردار هستند.
به دلیل امنیت موضوع هیچگونه خبر موثقی از بابت چگونگی ذخیره سازی اطلاعات در این نرم افزارها وجود ندارد.
با این حال برخی افراد با ادعای ارتکاب جرایمی نظیر توهین، افترا، تبادل پیام های مثبت رابطه نامشروع به این پیام ها استناد می کنند و برای طرح این دعاوی در محاکم خواهان دریافت پرینت این پیامک ها و رسیدگی قاضی هستند.
ورای اینکه امکان پرینت این پیامک ها با توجه به قابلیت جدید این نرم افزارها نظیر پاک کردن دو طرفه پیام و خارجی بودن سرور اصولا ممکن است یا خیر، باید ابتدا ارزش اینگونه مدارک را به لحاظ قانونی مورد بررسی قرار داد.
اماره چیست؟
اماره در لغت به معني علامت، نشان و نشانه است و جمع آن امارات است.
در اصطلاح حقوقي، به موجب ماده 1321 قانون مدني اماره عبارت است از اوضاع و احوالي که به حکم قانون يا در نظر قاضي دليل بر امري شناخته مي‌شود.
با توجه به اين تعريف از اماره بايد گفت که اماره امر معلومي است که در خارج به وسيله آن امر مجهولي که مورد ادعاي ثالت است، ثابت مي‌شود.
لذا اموري که به وسيله امارات ثابت مي‌گردند، معتبر شناخته شده است. زيرا امارات کاشف از واقعیت هستند.
در حقيقت با توجه به معناي لغوي، امارات دلایل تکميلي‌اند که در عالم خارج وجود دارند و علامت يا نشانه وجود حقي براي صاحب آن مي‌باشند. همچنين دليل از طريق اماره، بيش از هر دليل ديگري، غير مستقيم است.
امارات قضايي چیست؟
امارات قضايي همان اوضاع و احوالي است که به نظر قاضي دليل بر امري شناخته مي‌شود، يعني قاضي از آن اوضاع و احوال نسبت به امر مجهول قطع و يقين پيدا مي‌کند و نوعاً صحت اظهارات يکي از طرفين دعوي را برساند.
اگر اوضاع و احوال چنين وضعي را براي قاضي به وجود نياورد، عنوان اماره قضايي پيدا نمي‌کند.
بنابراين امارات قضايي را قانون تأسيس نکرده و به صلاحديد دادرس و قاضي گذاشته و دادرس از طريق برخي از نشانه‌ها تلاش مي‌کند که با نتيجه‌گيري، نسبت به واقعيت امر مورد ادعا تصميم‌گيري نمايد.
بنابراین پیامک، عکس و صدای افراد صرفا نشانه ای برای تکمیل علم قاضی هستند و قاضی نمی تواند صرفا به دلیل وجود یک اماره حکمی صادر کند.
در چه صورتی قاضی دستور پرینت پیام های تلگرام و واتس اپ را صادر می کند؟
با توجه به اینکه سرورهای شبکه های اجتماعی مزبور در خارج از کشور ایران قرار دارد، اصولا قابلیت استعلام ندارد.
همچنین پس از حذف اکانت تلگرام و واتس اپ،اگر از پیام ها بک آپ (پشتیان) گرفته نشده باشد به هیچ وقت قابلیت بازیابی ندارند.
اما چنانچه طرف مقابل پیام ها را در گوشی ذخیره کرده باشد یا اسکرین شات داشته باشد، ارزش این مدارک، در حدود اماره قضایی است و نمی تواند صرفا مستند رای دادگاه قرار بگیرد.
با این حال چنانچه جرم ارتکابی در زمره جرایمی مثل کلاهبرداری های کلان و جرایم رایانه ای مثل تخریب داده های اطلاعاتی جهت منافع اشخاص یا گروه خاصی باشد قضات می توانند حکم به توقیف تلفن همراه را صادر کرده یا اقدام به استخراج اطلاعات نمایند.
تشخیص زمان و مکان ارسال پیام ها نیز توسط کارشناسان و متخصصان فنی دادگستری از طریق ای پی محل ارسال، کدهای تلفن همراه و سیستمی که نرم افزار روی آن نصب شده است، امکان پذیر می باشد.
همچنین چنانچه در سایر دعاوی قاضی وجود پرینت پیام ها را اماره ای بر کشف جرم بداند، می تواند با تجویز رییس حفاظت اطلاعات قوه قضاییه و کمیسیون مرکزملی فضای مجازی دستور پرینت پیام ها را تا شش ماه گذشته، جهت ثبت در پرونده ارجاع دهد.
نکات تکمیلی:
- رسیدگی و تحقیقات اولیه در مرحله تعقیب جرم در جرایم ضد عفت و اخلاق و به طور کلی جرایم حوزه اخلاقی بیشتر در صلاحیت پلیس اطلاعات و امنیت عمومی است.
- رسیدگی و تحقیقات اولیه در مرحله تعقیب جرم در جرایم عمومی و اقتصادی بیشتر در صلاحیت پلیس فتا است.
- طرح شکایت در این موارد، در دادسرای محل وقوع جرم است و پلیس اطلاعات یا پلیس فتا مرجع رسیدگی قضایی نیست بلکه در معیت دادسرا انجام وظایف تحقیقاتی و رسیدگی های اولیه را بر عهده دارد اما صدور قرار متناسب و حکم مقتضی،با دادسرا و دادگاه ذی صلاح است.
مشاوره حقوقی آنلاین رایگان لیست وکلای متخصص
10 دیدگاه
سلام.
اگر زن و مردی رابطه نامشروع در تلگرام داشته باشند و حتی عکس هایی هم برای هم رد و بدل کرده باشند بعد از اینکه موضوع لو رفته سیم کارت ها رو ببسوزونند آیا باز هم قاضی می تونه دستور پرینت پیام های تلگرام رو بده؟
آیا قاضی میتونه هنوز هم درخواست ریز مکالمات تلفنی یا مکالمات تصویری از طریق واتساپ رو داشته باشه؟
ممنون از پاسخگویی تون
با سلام
همانطورکه در مقاله بدان اشاره شد پس از دیلیت اکانت و سوزاندن سیمکارت،دسترسی به پیام های تلگرام و واتس اپ تقریبا غیر ممکن است.اما امکان استعلام پیامک ها و تماس تلفنی از خط اصلی تا شش ماه گذشته به دستور قاضی پرونده وجود دارد.
موفق باشید.
سلام وقت تون بخیر
اگر مردی به زن متاهلی پیامک بده و مزاحمت براش ایجاد کنه
زن و شوهر پیگیر ماجرا بشوند و مجازات برای اون مرد معمولا چی هست؟
با سلام
در صورت شکایت شاکی حبس از یک تا شش ماه خواهد بود (ماده 641 قانون مجازات اسلامی)، جرم مزاحمت تلفنی از جمله جرایم واجد جنبه عمومی است و با گذشت شاکی تعقیب کیفری و اجرای مجازات متوقف نخواهد شد.
موفق باشید.
سلام
با خانمی در واتساپ ارتباط داشتم.
از طریق واتساپ باهاش تماس تصویری و صوتی و همچنین پیامک داشتم
الان شوهر این خانم شاکی شده و به خانمش شک کرده و درخواست پرینت اطلاعات حساب این شماره رو کرده.
از اونجایی که شماره ای که توی واتساپ استفاده میکنم شماره مجازی هست و شماره واقعی نیس آیا امکان پیگیری و ایجاد مشکل برای من وجود داره یا نه؟
با سلام
نظر به وجود شاکی خصوصی در پرونده(همسر)،قطعا قاضی پیگیری های لازم را جهت شفافیت پرونده انجام خواهد داد.اما به دلیل خارجی بودن سرور واتس اپ و مجازی بودن شما در صورتی که انتساب شماره به شما محقق نگردد،وقوع جرم محرز نخواهد بود.
موفق باشید.
سلام
از شوهرم جدا شدم و مطلقه هستم. برای خرج روزانه زندگی از طریق اینستاگرام با افراد مختلف در ارتباط بودم.
توی این ارتباط در ازای دریافت پول بدنم رو به اونا نشون میدادم.
توی یکی از این ویدئوها تصویر صورتم رو بهش نشون دادم ولی اون نامرد ویدئو رو رفته همه جا پخش کرده
الان اگه شکایت کنم برام مشکلی پیش نمیاد؟
میشه اون فرد رو با توجه از طریق حسابی که برام پول واریز کرده پیگیری کنم؟
با سلام
در صورت شکایت، چنانچه روابط نامشروع در فضای مجازی برای قاضی ثابت شود، هر دوی شما مشمول مجازات روابط نامشروع خواهید بود.بله امکان پی گیری از طریق پرینت حساب بانکی و ارایه آن به دادگاه محل وقوع جرم وجود دارد.
موفق باشید.
از همسرم طلاق گرفتم. چند روز پیش در تلگرام به صورت کاملا محترمانه و بدون هیچ توهینی ازش خواستم برگرده و دوباره با هم ازدواج کنیم بعد از شنیدن جواب رد از این خانم ازش خداحافظی کردم و اینترنتم را قطع کردم.
الان ایشون شاکی هستن که من بهشون پیامای تهدید آمیز مث اینکه عکسهات رو پخش میکنم و فحاشی کردم و … و میگن که من پیاما رو خودم حذف کردم.
حالا آیا امکانش هست پلیس فتا ثابت کنه که اصلا از این خبرا نبوده!
با سلام
اصل بر برائت و بی گناهی اشخاص است و بار اثبات دعوا به عهده شخصی است که مدعی ارتکاب جرمی از جانب شماست.به عبارتی همسر سابق شما در صورت شکایت از شخص شما باید اثبات نمایند که چنین پیام هایی از جانب شما ارسال شده است .لذا اقدامی از جانب شما لازم نیست.
موفق باشید.