مهم‌ترین نکاتی که باید در قرارداد ذکر شود چیست؟
در نوشته‌های پیشین در خصوص اهمیت وجود یک توافقنامه میان همبنیانگذاران (co-funder agreement)، به تفصیل صحبت شد. در این متن، سعی بر آن است تا به مهم‌ترین نکاتی که بهتر است در قرارداد همبنیانگذاران ذکر شود، اشاره گردد.
نکته انتخاب طرفین قرارداد:
قرارداد همبنیانگذاران میان دو یا چند نفر منعقد می‌شود. مشخص بودن این افراد از این جهت اهمیت دارد که بدانیم در تیم استارت‌آپ، دقیقاً چه کسانی هم‌بنیان‌گذار و چه کسانی نیروی کار و یا همکار هستند؛ چرا که وظایف و تعهدات هر یک از افراد، به تناسب سمتی که در آن کسب‌وکار دارند، تعریف می‌شود.
موضوع قرارداد:
هر قرارداد، حول محور موضوع آن در گردش است. اگر موضوع قرارداد مشخص نباشد، یا به طور دقیق تعیین نشده باشد، سنگ بنای ایجاد اختلاف گذاشته شده است.
مدت قرارداد:
قرارداد همبنیانگذاران، می‌تواند بنا به توافق طرفین، در روابط بین اعضای تیم بسان یک منشور باشد. در این صورت مانند همه منشورها، بهتر است مدت خاصی برای آن پیش‌بینی نشود. به بیان دیگر تلاش اعضا باید در جهت اجرایی ساختن رویکردها، چشم‌اندازها و اهدافی باشد که در این توافقنامه قید می‌گردد. همچنین در صورتی که اعضا تمایل نداشته باشند که این قرارداد پایه روابط تیمی ایشان را برای مدت طولانی تشکیل دهد، می‌توانند برای آن مدتی به طور مثال یک‌ساله، دوساله و… قرار بدهند.
تعاریف:
با توجه به اینکه واژه‌ها در قرارداد‌ها، دارای بار معنایی هستند حتما برای جلوگیری از بروز اختلاف نظر، نسبت به تعریف تمام واژه‌ها و اصطلاحاتی که در قرارداد، مفهوم خاصی را منتقل می‌نمایند اقدام شود. واژه‌هایی مثل هم‌بنیان‌گذار، ایده، شرکت مشترک و….
با توجه به ماهیت قرارداد همبنیانگذاران، وجود بندی در قرارداد که اهداف تیم را از شروع کسب‌وکار روشن نماید، مفید به نظر می‌رسد. به بیان دیگر، در مواردی که به طور مثال واحد R&D، پیشنهاداتی ارائه می‌دهد، رجوع به بند اهداف سبب می‌شود که اعضا بدانند که آیا اجرای فلان ایده، در راستای اهداف کسب‌وکار و در جهت توسعه آن خواهد بود، یا آنکه فضایی کاملا مجزا نسبت به آن دارد؛ در این صورت تصمیم‌گیری بهتری اتفاق خواهد افتاد.
حقوق، تعهدات و نحوه تعامل اعضا:
با توجه به ریسک‌پذیری استارت‌آپ‌ها، مشخص بودن نحوه تعامل اعضا با یک‌دیگر و میزان تعهد کاری در بستر زمان و مکان، از اهمیت بسیاری برخوردار است. ممکن است برخی اعضا، علی‌رغم اینکه کوفاندر محسوب شوند اما به صورت تمام وقت، نخواهند یا نتوانند همکاری داشته باشند. همچنین تشریح جزء به جزء وظایف و حقوق اعضا، زمینه پیشرفت استارت‌آپ را از طریق تنظیم روابط بین اعضا، تسهیل می‌کند.
تاسیس شرکت، سهام، میزان و امتیازات آن:
استارت‌آپ‌ها معمولا پس از یک بازه زمانی و حصول اطمینان نسبی در خصوص کسب‌وکار، اقدام به تاسیس شرکت می‌نمایند. اشاره مختصر به نحوه تاسیس شرکت، میزان سهام هریک متناسب با نقش اعضا، اداره شرکت و مواردی از این دست، در جلوگیری از بروز اختلاف بسیار موثر است.
تعهد به عدم افشا و منع فعالیت مشابه:
قید مواردی در خصوص تعهد به محرمانگی و عدم فعالیت مشابه نیز می‌تواند در حفظ و رشد کسب‌وکار نقش موثری ایفا نماید.
نتیجه‌گیری:
پر واضح است که اکتفا به موارد ذکر شده در بالا، برای تنظیم یک قرارداد خوب مشارکت همبنیانگذاران کافی نیست. چرا که بسیاری از موارد وجود دارد که به جهت جلوگیری از طولانی شدن متن از ذکر آن‌ها خودداری به عمل آمده است. به همین جهت، افزایش مطالعات در این خصوص یا مراجعه به کارشناسان حقوقی، پیشنهاد می‌شود.
برای مطالعه جامع در خصوص حقوق و مشکلات حقوقی استارتاپ‌ها مقاله “راهنمای جامع حقوقی استارت‌آپ ها و کسب و کار‌های نوپا” را بخوانید.
