آسان‌ترین روش‌ مطالبه مهریه‌ (+ نمونه دادخواست و قوانین مربوطه)

این روزها افراد زیادی به دنبال آسان‌ترین روش مطالبه مهریه هستند. در این مطلب در تلاش هستیم تا اطلاعات حقوقی مفیدی در مورد ماهیت مهریه، زمان تعلق آن به زن و فرایند انواع روش‌های مطالبه مهریه به شما ارائه کنیم. علاوه بر آن، در انتهای مطلب دو نمونه دادخواست مطالبه مهریه و مواد قانونی مرتبط با انواع روش‌های مطالبه مهریه به شما خواننده عزیز ارائه می‌شود.

مهریه چیست؟

به هدیه‌ای که مرد هنگام عقد ازدواج به همسرش می‌دهد، مهریه یا صداق گفته می‌شود. مقدار مهریه بستگی به توافق مرد و زن دارد و مقدار مشخصی برای مهریه معین نشده است. هر چیز معقولی که دارای ارزش اقتصادی و اجتماعی باشد، می‌تواند به عنوان مهریه مورد توافق مرد و زن قرار بگیرد؛ چیزهایی مثل: پول، طلا، نقره، زمین، مِلک، وسایل زندگی و حتی چیزهایی مثل: آموزش قرآن یا آموزش مهارتی ویژه و یا سفرهای زیارتی.

چه زمانی مهریه به زن تعلق می‌گیرد؟

بر اساس ماده 1082 قانون مدنی، به محض اینکه ازدواج صورت گرفت زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر کاری که می‌خواهد با آن انجام دهد. البته، این در موردی موثر است که مهریه مال از پیش موجودی باشد که در همان لحظه قابل به ملکیت در آمدن برای زن را داشته باشد، مثلا منزل متعلق به داماد.
وضعیت مهریه عندالمطالبه با عندالاستطاعه فرق می‌کند. اگر مهریه عندالمطالبه باشد، زن هر زمان که تمایل داشته باشد می‌تواند مهریه را ازمرد مطالبه کند. در حالیکه اگر مهریه عندالاستطاعه باشد، زن فقط زمانی می‌تواند مهریه را مطالبه کند که مرد توان پرداخت آن را داشته باشد.

نحوه مطالبه مهریه:

مهریه را به دو طریق اصلی می‌توان از طریق محاکم قضایی و ثبتی مطالبه نمود:

1ـ از طریق اجرای ثبت

با توجه به متداول بودن وصول مهریه از طریق اجرای ثبت، بسیاری تصور می‌کنند تنها روش وصول مهریه، اقدام از طریق دادگاه است. این در حالیست که واحد اجرای ثبت به مراتب سریع‌تر امکان وصول مهریه را از افرادی که دارای تمکن مالی هستند دارد. برای اینکه خانمی مهریه خود را از طریق اجرای ثبت وصول کند، در ابتدا باید با در دست داشتن شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج، به دفتر ازدواج و طلاقی که ازدواج او در آنجا ثبت شده است مراجعه کند. شماره دفتر ازدواج و طلاق در سند ازدواج ثبت شده و قابل مشاهده است. در ادامه، زن تقاضای صدور اجرائیه را به شکل مکتوب به سردفتر ازدواج و طلاق تقدیم می‌کند. برای این کار، فرم مخصوصی توسط اداره ثبت اسناد و املاک تهیه شده و در اختیار دفاتر ازدواج و طلاق گذاشته شده است که باید از آن استفاده شود. پس از این کار، سر دفتر بعد از احراز هویت درخواست‌ کننده رونوشت سند را در برگ‌های ویژه ظرف 24 ساعت سه نسخه تهیه می کند وموضوع اجرا را در آن نوشته و ظرف چهل و هشت ساعت از تاریخ وصول درخواست، برگ‌های اجرائیه را امضا کرده و به‌مهر ویژه (اجراء شود) می رساند و برای اجراء نزد مسئول اجراء می‌فرستد و رسید دریافت می‌کند و اینگونه عملیات اجرائی بلافاصله آغاز می‌شود.
پس از انجام اقدامات فوق، سردفتر باید پس از صدور اجرائیه، مفاد اجرائیه را به آخرین نشانی زوج از طریق پست سفارشی به او اطلاع بدهد. واحد اجرا بعد از اینکه اجرائیه را دریافت کرد، باید محتویات آن را در دفاتری که به این کار اختصاص داده شده نوشته، برای آن پرونده ای تشکیل دهد، نام مامور ابلاغ را در آن بنویسد و آن را برای ابلاغ به مامور بدهد. مامور اجرا بر اساس قوانین اجرائیه را به زوج ابلاغ می‌کند. از زمانی که ابلاغ اجرائیه انجام شد، زوج یا ضامن باید ظرف 10 روز مهریه را بپردازد یا ترتیبی برای پرداخت آن بدهد و یا اینکه مالی را برای پرداخت مهریه معرفی کند. زوج اگر خود را قادر به تامین مهریه نداند، باید ظرف همان مدت صورت جامع دارائی خود را به مسئول اجراء بدهد و اگر مالی ندارد صریحاً اعلام کند. اگر زوج در مدت مذکور قادر به پرداخت مهریه نبود، مکلف است هر موقع که توانست تمام یا
قسمتی از مهریه را پرداخت نماید، آن را بپردازد.

2ـ از طریق دادگاه

روش بعدی وصول مهریه را می‌توان طرح دعوای مطالبه مهریه از دادگاه دانست. در این روش، زن با در دست داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی خود، سند ازدواج یا رونوشت آن و حتی الامکان کپی شناسنامه و کارت ملی همسر، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه می‌کند. زوجه دادخواستی را به طرفیت زوج و با موضوع مطالبه مهریه ثبت نموده و هزینه دادرسی و سایر هزینه‌های دفتر خدمات قضایی را می پردازد. با توجه به قانون جدید شورای حل اختلاف و قانون حمایت از خانواده مصوب 1392، اگر میزان مهریه کمتر از 200.000.000 ریال باشد، رسیدگی به دعوا در صلاحیت شورای حل اختلاف و در غیر اینصورت، رسیدگی در صلاحیت دادگاه خانواده خواهد بود. پس از ثبت دادخواست، پرونده به مرجع رسیدگی ارجاع گردیده و پیامکی دریافت خواهید کرد. بعد از وصول پیامک باید به دفتر شعبه رسیدگی کننده مراجعه نموده و از تکمیل بودن پرونده و عدم وجود نقص مطمئن شوید. در ادامه پرونده شما جهت رسیدگی تعیین وقت گردیده، وقت به طرفین ابلاغ شده وجلسه رسیدگی تشکیل می‌گردد. پس از تشکیل جلسه رسیدگی و صدور رای به نفع زوجه و قطعیت رای، زن می تواند اجرای حکم محکومیت همسرش به پرداخت مهریه را از واحد اجرای احکام مدنی بخواهد.
توجه داشته باشید که امکان توقیف اموال مرد پیش از رسیدگی قضایی نیز وجود دارد. در صورتی که تمایل به این کار وجود داشته باشد، زن باید در دادخواست خود تامین خواسته فوری را نیز مطالبه نموده و بدین ترتیب می تواند در سریع‌ترین زمان ممکن، اموال مرد را برای وصول مهریه توقیف نماید.

نمونه دادخواست مطالبه مهریه:

در ادامه چند نمونه از دادخواست مطالبه مهریه و مسائل مرتبط با آن ارائه می‌شود. البته با توجه به پیچیده و تخصصی بودن امور حقوقی،‌پیشنهاد می‌شود در تنظیم اسناد قضایی حتما از کمک وکلای متخصص استفاده نمایید.

نمونه اول: دادخواست مطالبه مهریه (سکه) + تامین خواسته فوری

خواسته: تقاضای محکومیت خوانده به تادیه تعداد … سکه تمام بهار آزادی مقوم به مبلغ……..ریال و بدوا صدور قرار تامین خواسته بانضمام کلیه خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل
شرح دادخواست: ریاست محترم دادگاه عمومی شهرستان …
باسلام، احتراما به استحضار میرساند اینجانب به دلالت سند ازدواج به شماره … دفتر رسمی ازدواج به شماره … درتاریخ … به نکاح رسمی خوانده درآمدم. وفق عقدنامه مزبور تعداد … سکه  طلای بهار آزادی به عنوان مهریه بر ذمه خوانده تعیین وتوافق گردید. حال نظر به اینکه تا روز جاری، خوانده هیچ اقدامی برای پپرداخت مهریه اینجانب ننموده است، درخواست صدور قرار تامین بموجب ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی وهمچنین ماده ۱۱۷ همان قانون جهت توقیف اموال قبل از ابلاغ از اموال خوانده به میزان بهای مهریه ایضاً اخذ تصمیم وصدور حکم به وصول مهریه اینجانب به انضمام کلیه خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل مورد استدعاست.

نمونه دوم: دادخواست مطالبه مهریه (وجه نقد به نرخ روز)

خواسته: درخواست محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ … ریال به عنوان مهریه به نرخ روز به همراه تمام خسارات قانونی اعم از هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل
شرح دادخواست: ریاست محترم دادگاه عمومی شهرستان …
اینجانب خواهان مستند به کپی مصدق عقدنامه شماره … مورخ … با خوانده عقد ازدواج دائمی در دفترخانه … شهر … منعقد کرده‌ایم. نظر به اینکه مهریه مقرر در عقدنامه‌ی مزبور به میزان … ریال کلاً بر ذمه زوج و عندالمطالبه است، لذا مستنداً به مواد ۱۰۸۲ قانون مدنی و تبصره الحاقی ۲۹/۴/۷۶ آیین نامه اجرایی به ماده مذکور و ماده ۱۹۸ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مهریه مورد توافق در عقدنامه به میزان … ریال به نرخ روز (وفق تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه) و تمام خسارات و هزینه دادرسی به نفع اینجانب مورد تقاضاست.

مهم‌ترین مواد قانونی مرتبط:

قانون مدنی:

ماده ۱۰۸۲ – بمجرد عقد زن مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید

تبصره – چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.
آئین نامه اجرایی این قانون حداکثر ظرف مدت سه ماه از تاریخ تصویب توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت دادگستری و وزارت امور اقتصادی و دارائی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده ۱۱۰۰ – در صورتی مهرالمسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا ملک غیر باشد در صورت اول و دوم زن مستحق مهرالمثل خواهد ‌بود و در صورت سوم مستحق مثل یا قیمت آن خواهد بود مگر اینکه صاحب مال اجازه نماید.

آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره به ماده (۱۰۸۲) قانون مدنی:

ماده ۱ـ چنانچه مهریه وجه رایج باشد مرجع صالح بنا به درخواست هر یک از زوجین میزان آن را با توجه به تغییر شاخص قیمت سال زمان تأدیه نسبت به سال وقوع عقد محاسبه و تعیین می نماید.
تبصره ـ در صورتی که زوجین در حین اجرای عقد در خصوص محاسبه و پرداخت مهریه وجه رایج به نحو دیگری تراضی کرده باشند مطابق تراضی ایشان عمل خواهد شد.
ماده ۲ـ نحوه محاسبه مهریه وجه رایج بدین صورت است:
متوسط شاخص بها در سال قبل ، تقسیم بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد، ضربدر مهریه مندرج در عقدنامه.
ماده ۳ـ در مواردی که مهریه زوجه باید از ترکه زوج متوفی پرداخت شود تاریخ فوت مبنای محاسبه مهریه خواهد بود.

قانون حمایت خانواده مصوب 1392:

ماده ۴ـ رسیدگی به امور و دعاوی زیر در صلاحیت دادگاه خانواده است:
۱ـ نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن
۲ـ نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح
۳ـ شروط ضمن عقد نکاح
۴ـ ازدواج مجدد
۵ ـ جهیزیه
۶ ـ مهریه
۷ـ نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت
۸ ـ تمکین و نشوز
۹ـ طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن
۱۰ـ حضانت و ملاقات طفل
۱۱ـ نسب
۱۲ـ رشد، حجر و رفع آن
۱۳ـ ولایت قهری، قیمومت، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
۱۴ـ نفقه اقارب
۱۵ـ امور راجع به غایب مفقود الاثر
۱۶ـ سرپرستی کودکان بی سرپرست
۱۷ـ اهدای جنین
۱۸ـ تغییر جنسیت

ماده ۵ ـ درصورت عدم تمکن مالی هریک از اصحاب دعوی دادگاه می تواند پس از احراز مراتب و با توجه به اوضاع واحوال، وی را از پرداخت هزینه دادرسی، حق‌الزحمه کارشناسی، حق الزحمه داوری و سایر هزینه ها معاف یا پرداخت آنها را به زمان اجرای حکم موکول کند. همچنین در صورت اقتضاء ضرورت یا وجود الزام قانونی دایر بر داشتن وکیل، دادگاه حسب مورد رأساً یا به درخواست فرد فاقد تمکن مالی وکیل معاضدتی تعیین می کند.

ماده ۱۲ـ در دعاوی و امور خانوادگی مربوط به زوجین، زوجه می تواند در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل سکونت خود اقامه دعوی کند مگر در موردی که خواسته، مطالبه مهریه غیرمنقول باشد.

ماده ۲۲ـ هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکّه تمام بهارآزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده (۲) قانون اجرای محکومیت‌های مالی است. چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.

این مطلب چطور بود؟
[kkstarratings]